Het gisteren gepresenteerde pakket aan steunmaatregelen zal een groot aantal bedrijven in de tuinbouw door de coronacrisis helpen. “Daar zijn we tevreden over. Tegelijkertijd zien we dat een belangrijke groep bedrijven helaas nog steeds tussen wal en schip valt”, zegt Jaap Bond, voorzitter van de Regiegroep van de crisisorganisatie Coronacrisis Tuinbouw. Om omzetverlies in de komende periode te beperken, roept de crisisorganisatie het kabinet op alles in het werk te stellen om het internationaal transport doorgang te laten vinden.
Het kabinet geeft gehoor aan de wensen van het bedrijfsleven, met de verruiming van de NOW-regeling (subsidie loonkosten gaat van 80% naar 85%) en van de TVL-regeling (subsidie van 50-70% naar 85%, plafond tegemoetkoming van 90.000 naar 330.000 per kwartaal voor middelgrote bedrijven tot 250 werknemers). De crisisorganisatie prijst het kabinet dat ze het hogere plafond ook voor tuinbouwbedrijven mogelijk maakt, door gebruik van een ander staatssteunkader.
Kanttekeningen
Naast het overwegend positieve oordeel over het nieuwe steunmaatregelenpakket, plaatst de crisisorganisatie enkele zeer kritische kanttekeningen. Telers en handelsbedrijven die vers product leveren aan de horeca en de foodservice leden in de tweede lockdownperiode vele miljoenen schade. Die zijn met de nieuwe aanpassingen niet geholpen. Ze kunnen ook niets met de verwijzing van het kabinet naar ‘ketenpartners’ en banken. Bond: “Horeca zit dicht en zelf in problemen en banken geven niet altijd thuis. Banken verwijzen naar het zogeheten ‘zorgvuldigheidsprincipe’ - ook bekend als de bankierseed - in de strenge regels voor (her)financiering. We blijven hameren op oplossingen in de crisistijd voor deze groep in de kern gezonde bedrijven die bijzonder zwaar gedupeerd zijn door de coronamaatregelen.” Ook biedt het kabinet geen extra ruimte voor de grote schade die deze bedrijven leden door de lockdown van de horeca over het vierde kwartaal in 2020.
Onbenut deel gereserveerd budget
Bond wijst op het vorig jaar gereserveerde bedrag van 600 miljoen euro voor de specifieke steunmaatregel voor de tuinbouw. “Een fors deel ervan bleef onbenut. Daar is genoemde groep van ruim 15 bedrijven mee te helpen. Dat geldt ook voor de groep van circa tien tuinbouwbedrijven die in 2020 startten. Het kabinet kondigt voor starters een steunregeling aan voor het eerste half jaar van 2021, maar ze leden in 2020 ook al schade.”
Exportcijfers op peil in ongekend crisisjaar
Het kabinet doet terecht een oproep aan het bedrijfsleven om te blijven ondernemen en om creatief te zijn om omzet te behouden, meent de crisisorganisatie. Bond: “De tuinbouw doet dat, zo geven de cijfers weer die het CBS vandaag publiceerde. In een ongekend crisisjaar als 2020 was, bleven de exportcijfers op peil. We bevestigen daarmee de belangrijke bijdrage van de tuinbouwsector aan de Nederlandse economie én het herstel ervan.”
Nieuwe schade beperken
Om die bijdrage aan het economisch herstel in 2021 weer te kunnen leveren, is het vereist dat het internationaal transport vrijwel ongehinderd doorgang kan vinden. Dat geldt voor vrachtwagens, met Green Lanes in Europa, en voor intercontinentale vrachtvluchten. Bond: “Er is begrip voor maatregelen als de avondklok en beperkingen voor inreizigers. Het kabinet liet de afgelopen dagen zien oog te hebben voor het belang van het internationale transport. We houden de vinger aan de pols om ervoor te zorgen dat dit zo blijft. Voor de hele tuinbouw en specifiek de sierteelt zijn belangrijke afzetmaanden in aantocht. Voor omzetschade die op voorhand is te voorkomen, hoeft geen beroep te worden gedaan op steunmaatregelen.”