Sector wil lastenverlichting
Ondanks de hoge energieprijzen van dit moment, blijft de glastuinbouwsector inzetten op verdere verduurzaming. “Maar telers kunnen niet door als zij zelf geen financiële middelen hebben door de hoge gasprijs”, benadrukt Adri Bom-Lemstra, voorzitter van Glastuinbouw Nederland. “Daarom doen we een oproep aan de overheid om met ons mee te denken hoe we de lasten voor een grote groep glastuinbouwbedrijven kunnen verlichten. Het terugdraaien van de ODE heeft daarbij hoge prioriteit.”
De glastuinbouwsector levert al jaren enorme inspanningen op het gebied van verduurzaming. Initiatieven als Het Nieuwe Telen, een twintigtal aardwarmteprojecten, gebruik van biomassa en restwarmte van de industrie hebben de afhankelijk van fossiele brandstoffen al fors gereduceerd, maar het traject is nog lang. Onze ambitie is om in 2040 fossielvrij te zijn, staat nog steeds. Maar dan moeten telers wel voldoende financiële middelen ter beschikking hebben”, benadrukt Adri Bom-Lemstra. Zij noemt het van essentieel belang dat de overheid duurzame alternatieven op gebied van energie helpt bevorderen en niet uitsluit. “Landelijke, regionale en lokale overheden spelen daar een belangrijke rol in. Nog te vaak worden telers tegengewerkt in hun streven naar verduurzaming.”
Consumentenprijzen
Kijkend naar de huidige stand van zaken, concludeert Glastuinbouw Nederland dat de kostprijs voor veel telers momenteel veel hoger ligt dan voor de huidige prijsstijgingen. “Dat is heel vervelend voor de telers die in grote mate afhankelijk zijn van de inkoop van gas op de dagmarkt. Dat geldt overigens ook voor andere sectoren, waaronder de kunstmestindustrie en verpakkingsbedrijven. Dat zal de komende tijd leiden tot hogere consumentenprijzen voor groente, bloemen en planten. Dat lijkt onvermijdelijk. Anderzijds toont recent onderzoek van Wageningen University & Research aan dat de consument in toenemende mate bereid is om meer te betalen voor duurzaam geproduceerd voedsel. Dat is een positief signaal naar de toekomst, dat ook door de retail opgepakt moet worden.”
Toezeggingen
De urgentie voor de korte, maar zeker ook de langere termijn wordt ondertussen onophoudelijk in Den Haag onder de aandacht gebracht. Wij zijn van mening dat serieus moet worden gekeken naar opties als: een plafond voor de gasprijs of verlaging van de btw”, stelt de voorzitter van Glastuinbouw Nederland. Dat is ook in het belang van de kwetsbare huishoudens.
“Onze belangrijkste oproep aan de regering is om ook werk te maken van de verhoogde ODE, de Opslag Duurzame Energie die voor veel telers al twee jaar tot een extreme lastenverzwaring leidt. Daar zijn op Prinsjesdag toezeggingen over gedaan, maar die moeten wel concreet worden en ook verder gaan dan hetgeen nu is aangekondigd. Als sector nemen we verduurzaming heel serieus. Ook voor het toekomstige Kabinet is de energietransitie een belangrijk speerpunt. Feit is dat verduurzaming geld kost, maar die draagkracht bij ondernemers moet er dan wel zijn.”
Signaal afgeven
Het tuinbouwoverleg van eerder deze week heeft nog geen concreter beeld opgeleverd van de impact van de hoge gasprijs. “De situatie verschilt nu eenmaal van bedrijf tot bedrijf. Als Glastuinbouw Nederland starten we een brede inventarisatie onder onze leden. Partijen als Royal FloraHolland en GroentenFruit Huis doen dat ook onder telers en telersverenigingen. Die signalen combineren we met het beeld en de trend die de banken zien. Dat moet leiden tot een verbeterd inzicht van de situatie in de glastuinbouw”, aldus Adri Bom-Lemstra, dan kunnen we telers wellicht gerichter hulp bieden en een krachtig signaal afgeven richting de politiek.”